Luke Uribe-Etxebarria EAJ-PNVko senatariak Madrilgo Hiruko Akordioak arbuiatzeko manifestazioan parte hartu du gaur, Espainiak Mendebaldeko Sahararen kontrola Marokori legez kanpo lagatzeko akordioen 46. urteurrenean. Ordezkari jeltzaleak egiaztatu duenez, Mendebaldeko Saharan konponbide politiko justua, iraunkorra eta elkarri onartua aurkitzeko beharrezkoa da autodeterminazio eskubidea aitortzen duten NBEren Ebazpenetan oinarritzea, Saharako Herriarentzako erreferendum baten bidez.

Madrilen egindako manifestazioan, zeinetan Mendebaldeko Saharako giza eskubideen urraketari amaiera ematea ere eskatu den, Luke Uribe-Etxebarriak berriro azpimarratu du Saharako gatazka ez konpontzea aringarririk gabeko porrota dela NBErentzat eta Mendebaldeko Saharako Erreferendumerako Nazio Batuen Misioarentzat (MINURSO). MINURSOk gomendio argi bat dauka: su-etena zaintzea eta autodeterminazio-erreferendum bat antolatzea, eta, horretarako, NBEk erabakitasunez mobilizatu behar du, alde batera utzi nahi dela dirudien gatazka baten konponbidea bilatzeko, eta hori ezin dugu onartu. Bere konpromisoa da, eta ez du bete azken 30 urteotan.

Zentzu horretan, "Nazioarteko Erkidegoak bitartekaritza eta konponbide betebeharrak bete gabe lau hamarkada baino gehiago" igaro dituela deitoratu du, eta "Mendebaldeko Sahararen deskolonizazio prozesua amaitu gabe" dagoela gaineratu du. "Argi eta garbi erabaki behar da Mendebaldeko Saharari buruzko NBEren ebazpenak ezartzeko"; izan ere, "Nazio Batuen kontrolpean dagoen lurralde ez-autonomoa da, Nazioarteko Zuzenbidearekin, Nazio Batuen Gutunarekin eta, bereziki, Hagako Nazioarteko Justizia Gortearen 1975eko irizpenarekin bat etorriz. Marokok ez du Mendebaldeko Sahararen gaineko subiranotasunik". "Egungo statu quoa onartezina da, denbora gehiegi irauten du justifikaziorik gabe, eta funtsezkoa da aurrerapen zehatzak egitea ibilbide orri eraginkor eta urgentearekin, konpromiso eta epe zehatzekin", azpimarratu du senatariak.

Uribe-Etxebarriak gogorarazi duenez, "Espainiak, arrazoi historiko, politiko eta juridikoengatik, erantzukizun handia du Mendebaldeko Saharako gatazka politikoan"; izan ere, 1963an eta 1975ean, Nazio Batuen Erakundeak Espainiako Gobernuari eskatu zion, potentzia administratzaile gisa, "De iure", 2014ko Auzitegi Nazionalaren Autotik, beharrezko ahaleginak egin zitzala sahararrek erreferendumaren bidez autodeterminaziorako eskubidea gauzatu ahal izan zezaten". Ildo horretan, EAJko senatariak eskatu du "Espainiako Gobernuak paper protagonista eta aktiboa izan dezala, bai EBren barruan, bai NBEn, bai behar diren herrialdeen aurrean eta baita nazioarteko beste erakunde batzuen aurrean ere, helburu hori lortzeko beharrezkoak diren kudeaketa zuzen eta zeharkako guztiak sustatuz".

Azkenik, "hainbat administraziok, hala nola euskal administrazioek eta gizarte zibilak beren elkarte, federazio eta kolektibo solidario eta sozialekin duten inplikazio solidarioa" goraipatu ondoren, azpimarratu du Mendebaldeko Sahararen etorkizuna "paradigma errotik aldatzetik eta eskualdeko herrien arteko liskarraren eta lehiaren logikatik beste batera igarotzetik etorri behar da", hau da, elkarrekiko lankidetzan, errespetuan eta elkarrekiko lankidetzan oinarritutako giza eskubideen eta elkarrekiko onespenean oinarritzen den beste batera, alegia.